UDAŁO SIĘ ! Po wielu latach będzie zmiana !

 Złożylismy  na ręce Minister Rodziny i Polityki Społecznej Marleny Maląg postulaty dotyczących usamodzielniania młodzieży z domów dziecka, co m.in. zaowocowało, że 21 lipca 2022 roku miało miejsce czytanie na posiedzeniu Sejmu Rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej oraz niektórych innych ustaw. 

Renata Fijałkowska wchodząca w skład członków rady fundajcii One Day oraz Monika Krzyżanowska załozycielka fundajcii, zaprosiły do współpracy fundację, stowarzyszenia oraz osoby które zajmują się tematem pieczy zastępczej. Dokładnie 12 organizacji uczestniczyło w dyskusji i tworzeniu nowej rzeczywistości. 

Przedstawiane postulaty organizacji pozarządowych z zeszłorocznej edycji Kongresu ESG dot. usamodzielniania młodzieży z domów dziecka zostały uwzględnione w projekcie ustawy o zmianie ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej

Podczas zeszłorocznej edycji KONGRESU ESG POLSKA MOC BIZNESU  (11.2021) w ramach tzw. potoku społecznego pn.: „Ludzka twarz biznesu” przedstawiony został model pracy FUNDACJII ONE DAY z osobami usamodzielniającymi się oraz dane z badań i dane statystyczne o sytuacji osób usamodzielniających się w Polsce.  Przedstawione zostały również  problemy zgłoszone przez pracowników Powiatowych Centrum Pomocy Rodzinie oraz Ośrodków Pomocy Społecznej podczas współpracy z Fundacją. 

DOWIEDZ SIĘ WIĘCEJ: projekt ustawy 

KONKRETNE PROBLEMY

Podczas spotkań grup roboczych zwracano uwagę na brak możliwości powrotu osoby usamodzielnionej do placówki opiekuńczo-wychowawczej, rodziny zastępczej po ich opuszczeniu.  

– 10% młodych ludzi boryka się z brakiem lokalu mieszkalnego chronionego, barierami w uzyskaniu lokalu socjalnego oraz brakiem środków na wyżywienie, leki, odzież, dojazdy do szkoły. Większość z nich widząc bariery decyduje się na porzucenie szkoły i podjęcie pracy lub wyjazd za granicę do pracy zarobkowej, często stają się ofiarami pracy niewolniczej „na czarno” za bardzo niskie wynagrodzenie.  Najczęściej doświadczają bezdomności nie wychodząc z kręgu wykluczenia społecznego – mówi Renata Fijałkowska, koordynator projektu Ludzka Twarz Biznesu

Kolejnym problemem usamodzielnienia są środki i zasady ich przyznawania: 

–  Pomoc finansowa na zagospodarowanie i usamodzielnienie udzielana jest usamodzielnianym wychowankom pod warunkiem, że ich dochód nie przekracza 1 200,00 zł, w uzasadnionych przypadkach pomimo przekroczonego dochodu można przyznać pomoc. Powoduje to sytuacje w których osoby chcące podjąć zatrudnienie, radzące sobie na rynku pracy, samodzielne, podejmujące jakąkolwiek pracę na umowę na etat, nie mogą otrzymać pomocy, która jest dla nich przecież bardzo ważna w momencie, w którym wkraczają w dorosłe życie – dodaje Renata Fijałkowska

Kolejnym problemem, na który również zwracano uwagę był brak mieszkań dla usamodzielnianych wychowanków. 

–  Mieszkania dla wychowanków dostępne są jedynie w małych ilościach. Młody człowiek wraca do swojego środowiska biologicznego. Czasami skazany jest na bezdomność, brak jest systemu, który całościowo wspierałby usamodzielnianą osobę w wejściu w dorosłe życie, nie tylko w formie mieszkania, ale i wsparcia informacyjnego, prawnego, terapii, zatrudnienia i doprowadził ten proces do całkowitego usamodzielnienia. Zwłaszcza, że coraz więcej jest wśród usamodzielnianych osób niepełnosprawnych, w wieku 18 lat opuszczają placówkę i jeśli nie są na tyle wymagający pomocy, aby móc ich umieścić w DPS, nie ma systemu, który mógłby ich objąć całościowym wsparciem – kontynuuje Fijałkowska

Zwracano również uwagę na to, że w prawidłowo funkcjonującym domu, młodzi ludzie nie mają określonego czasu, w którym muszą się usamodzielnić, nie oczekuje się od nich, że do czasu zakończenia nauki wynajmą lub kupią mieszkanie, dom, znajdą pracę i staną się w pełni samodzielnymi dorosłymi. Usamodzielniani z pieczy, po wielu traumach, z potrzebą terapii, bez kompetencji i z obciążeniami muszą z pomocą opiekuna usamodzielnienia, którym niejednokrotnie jest osoba nie posiadająca wiedzy w jaki sposób wspierać wychowanka stać się całkowicie samodzielnymi ludźmi do maksymalnie  25 roku życia.

POKŁOSIE POSTULATÓW KONGRESU ESG

Problemy te były bardzo szeroko omawiane i postulowane podczas KONGRESU ESG Polska Moc Biznesu, w ramach którego 12 organizacji pozarządowych działających na pierwszej linii frontu szukało rozwiązań dla blisko 6 tysięcy młodych ludzi, którzy co roku opuszczają polskie domy dziecka. 
Wydarzeniem symbolicznym panelu Ludzka Twarz Biznesu było złożenie przez jego uczestników na ręce Minister Rodziny i Polityki Społecznej Marleny Maląg postulatów dotyczących usamodzielniania młodzieży z domów dziecka, co m.in. zaowocowało, że 21 lipca 2022 roku miało miejsce czytanie na posiedzeniu Sejmu Rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej oraz niektórych innych ustaw. 

Jedną z ważniejszych zmian będzie możliwość powrotu do dotychczasowej rodziny zastępczej, rodzinnego domu dziecka, placówki opiekuńczo-wychowawczej albo regionalnej placówki opiekuńczo-terapeutycznej osoby, która opuściła już te formy pieczy, rozpoczęła proces usamodzielniania, jednak z różnych powodów chciałaby wrócić do pieczy zastępczej i pozostać w niej na zasadach określonych w art. 37 ust. 2 w związku z art. 37 ust. 4 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej. Ważne jest też wprowadzenie wykazu  osób usamodzielnianych, tak aby proces usamodzielnienia być monitowany a nikt nie wypadł poza system.

Rozszerzenie katalogu osób, które mogą być opiekunami usamodzielnienia, o pracownika organizacji pozarządowej w rozumieniu ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz. U. z 2020 r. poz. 1057, z późn. zm.) lub inną osobę wyznaczoną przez tę organizację do pełnienia funkcji opiekuna usamodzielnienia to również oczekiwane przez nas rozwiązanie. 

–  Nasze działania nadal prowadzone są w kierunku pomocy osobom opuszczającym pieczę zastępczą. Chętnie podzielimy się kolejnymi wnioskami licząc na ich dyskusję oraz wypracowanie praktycznych i trwałych rozwiązań – dodaje Fijałkowska